Georges Rodenbach beschreef Brugge in de late 19e eeuw als een arme, uitgestorven stad (Bruges la Morte). De ommekeer kwam in 1877 met de publicatie D’une communication directe de Bruges à la mer door waterbouwkundig ingenieur Auguste de Maere. Hoewel hij zijn eigen stad Gent met de zee wilde verbinden, vond zijn plan daar weinig steun.

In Brugge kreeg het idee wél brede steun, zelfs van Koning Leopold II, die een nieuwe zeehaven steunde. België moest inspelen op de maritieme revolutie, waarbij zeilschepen plaatsmaakten voor grotere, stalen stoomschepen. In 1891 richtte de Belgische regering de Commission Mixte de Bruges Port de Mer op, die een wedstrijd uitschreef voor de bouw van een zeehaven met een verbinding naar zee via Heist.